Ekrem Çulfa Dr Ekrem Çulfa Aile Evlilik Çift Terapistleri
  • Anasayfa
  • https://www.facebook.com/psikolojikdanismanlar
  • http://www.twitter.com/724psikoloji

Evlilik Terapistleri
Destek Hattı : +90 544 724 36 50

Tanışma ve Flört Dönemi
Tanışma ve Flört Dönemi Nedir? Kız ve Erkekler Bu Dönemde Nelere Dikkat Etmeliler.
Söz ve Nişanlılık Dönemi
Söz ve Nişanlılık Döneminde Eş Adaylarının Birbirini tanımaları için neler yapmalılar, Nelere Dikkat etmeliler.
Evlilik ve Ebeveynlik
Evliliğinizi daha sağlıklı yürümesi ve Daha iyi çocuklar yetiştirmek için yardımınıza hazırız.
Aldatma, Boşanma, Ayrılma
Aldatma ve Sonuç olarak Boşanma ve Ayrılma istenmeyen bir durumdur. Bu dönemi daha sağlıklı geçirmenize yardımcı olalım.
AİLE EVLİLİK KOÇU TELEFONU 0505 767 5885
İstanbul, Besiktaş, Nişantaşı, Psikolog
Kadıköy ,Bakırköy, Fatih, Mecidiyekoy
Hava Durumu
Site Haritası
Döviz Bilgileri
AlışSatış
Dolar34.651034.7899
Euro36.488136.6343
Saat
Takvim
Uzman Klinik Psikolog Hatice Büşra KARA
busra.kara@icloud.com
SPESİFİK FOBİLER
21/02/2021

 

Kişi yaşadığı güçlü ve sürekli korkunun aşırı ya da mantıksız olduğunun farkındaysa ve bu korkuyu belirli bir nesne ya da durumun varlığı tetikliyorsa spesifik fobi tanısı konulmaktadır. Spesifik fobileri olan kişiler fobi yaratan bir uyarıcı ile karşılaştıklarında genellikle, açık bir dış tetikleyicinin varlığı dışında, panik atağa benzeyen anlık bir korku tepkisi göstermektedirler. Bu kişilerin fobi yaratan nesne ya da durumla karşılaşma beklentisi içinde olduklarında kaygı yaşamaları ve bu nedenle de fobi yaratan uyarıcıdan kaçınmak için büyük çaba harcamaktadırlar. Fotoğraf ya da televizyondaki görünüşte masum imgelerden bile genellikle kaçınmaktadırlar. Örneğin, klostrofobikler bir dolaba girmemek ya da asansöre binmemek için çok çaba harcamakta ve bunun için çok sayıda katı merdivenlerden çıkmayı ya da asansör kullanmalarını gerektiren işleri geri çevirmeyi bile göz almaktadırlar. Bu kaçınma davranışı fobilerin en önemli özelliğidir ve hem fobik tepkinin kendisinin çok nahoş olmasından hem de fobik kişinin korkunç bir şey olacağına dair mantık dışı beklentisinden kaynaklanmaktadır.

DSM’ de spesifik fobilerin beş alt tipine yer verilmektedir.

1-Hayvan (yılanlar, örümcekler, böcekler, kuşlar…)

2-Doğal Çevre (fırtınalar, yüksekler, su…)

3-Kan-İğne-Yara (kan ya da yara görme, enjeksiyon…)

4-Durumsal (toplu taşıma, tüneller, köprüler, asansörler, uçak, araba kullanma, kapalı alanlar…)

5-Diğer (nefessiz kalma, kusma, mekân fobisi…)

Fobileri olan insanlar fobi yaratan duruma yaklaşmaya çalıştıklarında büyük bir korku ya da kaygıya kapılmaktadırlar. Bu durumda hafif bir endişe ve rahatsızlık duygusu da yaşanabilmektedir. Savaş ya da kaç tepkisinin tam anlamıyla etkinleşmesi de söz konusu olabilmektedir. Nasıl başladığından bağımsız olarak, fobisi olan kişi korktuğu durumdan sürekli kaçındığı ve bu da kaygıyı azalttığı için fobik davranış pekiştirilmiş olmaktadır. Ayrıca, yetersizliğin yarattığı ikincil yaralar, örneğin başkalarının artan ilgisi, sempatisi ve davranışlar üzerindeki denetimleri de fobiyi pekiştirebilmektedir.

Kan-iğne-yara fobisi çeşitli ilginç ve kendine özgü özellikler sergileyen bir spesifik fobi kategorisidir. Muhtemelen nüfusun %3 ila 4’ünde görülmektedir. Bu fobiyi sergileyen insanlar en az korku kadar tiksinme duygusu da yaşamaktadırlar. Aynı zamanda, kan ya da yara görüntüsü ile karşılaştıklarında kendine özgü bir fizyolojik tepki vermektedirler. Çoğu fobik kişide fobik nesne ile karşılaştıklarında kalp atışlarının hızlandığı ve tansiyonun yükseldiği görülmektedir. Ancak kan-iğne-yara fobisi olan kişilerde baştaki hızlanmayı hem kalp atışlarının hızında hem de tansiyonda ani bir düşüş izlemektedir. Bunu da genellikle bulantı, baş dönmesi ve/veya bayılma izlemekte ve bu durum diğer fobilerde görülmemektedir.

Spesifik fobiler oldukça yaygındır. Ulusal Eşzamanlı Hastalık Araştırması-Tekrarlama çalışmasının sonuçları yaşam boyu yaygınlık oranının yaklaşık %12 olduğunu göstermektedir. Bir spesifik fobisi olanlar arasında aşırı bir başka korkusu olanların oranı %75’in üzerindedir. Cinsiyete bağlı oranlar spesifik fobinin tipine göre büyük farklılıklar sergilemektedir. Ancak fobiler her zaman kadınlar arasında daha yaygındır. Örneğin, hayvan fobileri görülenlerin %90 ila 95’i kadındır, ancak kan-iğne-yara fobisinde cinsiyet oranı 2:1’in altındadır. Farklı spesifik fobilerin başlangıç yaşlarında da büyük farklılıklar görülmektedir. Hayvan fobileri, kan-iğne-yara ve dişçi fobileri gibi fobiler, genellikle çocuklukta başlamaktadır. Bununla birlikte klostrofobi ve araba kullanma gibi fobiler ergenlik ya da erken yetişkinlik döneminde başlama eğiliminde olmaktadır.

KAYNAKÇA

Kessler, R. C., Chiu, W. T., Demler, O., & Walters, E. E. (2005). Prevalence, Severity, and Comorbidity of 12-Month DSM-IV Disorders in the National Comorbidity Survey Replication. Archives of General Psychiatry, 62(6), 617–627.

Öst, L. G., & Hellström, K. (1997). Blood-Injury-Injection Phobia. In G. C. L. Davey (Ed.), Phobias: a handbook of theory, research, and treatment (pp. 63 - 80). Chichester: John Wiley & Sons Inc.

Schienle, A., Schäfer, A., Stark, R., Walter, B., Kirsch, P., & Vaitl, D. (2003). Disgust Processing in Phobia of Blood-Injection-Injury: An fMRI Study. Journal of Psychophysiology, 17(2), 87–93.

 

Uzman Klinik Psikolog Hatice Büşra KARA

busra.kara@icloud.com

 

 

 



327 kez okundu. Yazarlar

Yorumlar

Henüz yorum yapılmamış. İlk yorumu yapmak için tıklayın

Yazarın diğer yazıları

BOŞANMA SÜRECİ - 14/05/2024
Boşanma, evlilik birliğinin resmi olarak sonlandırıldığı bir hukuki süreçtir. Boşanma süreci genellikle üç aşamadan oluşur: Boşanma öncesi, boşanma sırası ve boşanma sonrası.
DEPRESİF GENÇLER VE DEPRESİF EBEVEYNLER - 01/02/2024
Depresif gençler ve depresif ebeveynler, günümüzde sıkça karşılaşılan bir sorundur. Depresyon, hem gençlerin hem de ebeveynlerin yaşam kalitesini, sağlığını ve ilişkilerini olumsuz etkileyebilen ciddi bir ruh sağlığı bozukluğudur.
“ÇOCUĞUMUZDAN BOŞANIYORUZ” - 23/03/2023
Anne babası çatışma halinde olan çocukların, anne babalarından anlayış ve sabır gibi beklentileri olur.
TERKEDİLME KORKUSU - 12/01/2023
Yeni bir ilişkiye başlama ihtimali olduğunda nasıl olsa bu da beni terk edecek diye düşünüp hiç başlamamayı tercih ediyor musunuz ya da tam tersi çok fazla ısrarcı oluyor musunuz?
ÇOCUK İLE YETİŞKİN - 21/12/2022
Çocuk ile yetişkinin arasındaki sorunların pek çoğu, çocukların olgunlaşmaları için onların zamana ihtiyaçları olduğunu dikkate almamaktan kaynaklanır.
MADDE BAĞIMLILIĞI - 27/09/2022
Madde bağımlılığının sebebi denildiğinde, bir tek nedenden bahsetmek mümkün değildir. Birden fazla sebep bir arada olabilmektedir.
KEKEMELİK - 24/08/2022
Kekemelik, konuşmanın akıcılığındaki bozukluklar ile karakterize bir konuşma bozukluğudur.
İLİŞKİLERDE KURTARICI ROLE SAHİP OLMAK - 30/05/2022
Kurtarıcı olmak senin kendi sorumluluğunda olmamasına rağmen karşıdakinin herşeyiyle ilgili kendini sorumlu hissetmen yada onun sana bunu yüklemesidir.
GASLIGHTING (PSİKOLOJİK MANİPÜLASYON) NEDİR? - 24/05/2022
Gaslighting, bir psikolojik manipülasyon ve taciz yöntemidir. Bireyi kendi hafıza, algı ve akıl sağlığını sorgulayıp irdelemeye iten bir çeşit kötü yönlendirmedir.
 Devamı